door Mark Garrelts
AMSTERDAM - De Amsterdamse beurs moest op de laatste handelsdag van de week een stap terugdoen. Beleggers bliezen stoom af na de opluchtingsrally van een dag eerder. Vooral de financiële waarden werden flink getroffen door winstnemingen vanwege het verminderde enthousiasme over de aanpak van de Europese schuldencrisis. Bij de kleinere fondsen zorgde Swedish Automobile voor het nodige vuurwerk.
De AEX-index eindigde 0,8% lager op 313,01, bijna twee punten boven de laagste stand van de dag. Eerder werd nog een hoogste dagniveau van 318,18 punten aangetikt. De Midkap-index duikelde 0,6% naar 496,70 punten.
Elders in Europa hield Frankfurt wel de voeten droog met een winst van 0,1%. Parijs ging 0,6% omlaag.
De Europese aandelenmarkten borduurden bij de start nog voort op het optimisme over het akkoord dat woensdagnacht op de EU-top werd bereikt, maar de vreugde was van korte duur. Beleggers werden in de ochtenduren met de neus op de feiten gedrukt na een tegenvallende Italiaanse obligatieveiling. De rente op het schatkistpapier van dat land steeg naar het hoogste niveau sinds de invoering van de euro. Volgens Ben Steinebach, beleggingsstrateeg bij ABN Amro, speelt de psychologie rond de Europese schuldenproblematiek daarbij een grote rol. "Italië heeft al jaren een staatsschuld die rond de 100% van het BNP ligt. Vanwege de demografische ontwikkeling is het op de lange termijn wel van belang dat de pensioengerechtigde leeftijd in dat land omhoog gaat."
Steinebach wijst er verder op dat beleggers donderdag overdreven positief reageerden op de plannen van de Europese regeringsleiders om de schuldencrisis te bestrijden. "Het is wel een goede stap in de richting, maar er zitten de nodige negatieve aspecten aan het bereikte akkoord." De maatregelen om het noodlijdende Griekenland uit de brand te helpen zijn volgens hem onvoldoende toereikend. De verruiming van het Europese steunfonds EFSF naar €1000 miljard is in zijn ogen ook nog lang niet afdoende.
Daarnaast bestaat er onzekerheid over de mogelijke deelname van China aan de uitbreiding van het EFSF-fonds. Volgens Steinebach is de kans aanwezig dat China wel bereid is om te investeren via het IMF om zo meer stemrecht te krijgen. Hij vindt het echter de wereld op zijn kop dat Europa externe steun nodig heeft van een opkomend land.
Na de forse opleving van de koersen in oktober houdt Steinebach er rekening mee dat er mogelijk meer in het vat zit in de komende maanden. "Het bedrijfsleven staat er nog steeds goed voor. Als het stof rond het Europese akkoord is neergedaald en de AEX kan blijven hangen rond de 310 punten, dan is dat een positief teken."
Wall Street kon moeilijk richting kiezen. De Amerikaanse beurzen stonden bij het slot van Europa fractioneel lager. Gisteren zaten de Amerikaanse beurzen nog flink in de lift. Rond half drie kwam macronieuws over de persoonlijke inkomens en bestedingen voor de maand september naar buiten. De bestedingen stegen in lijn met de consensus met 0,6%. De toename van 0,1% in de inkomens lag iets onder de gemiddelde verwachting. Een toename van het consumentenvertrouwen in de VS gemeten door de Universiteit van Michigan over de maand oktober bracht weinig opwinding teweeg.
In de AEX waren de dalers licht in de meerderheid. De financiële waarden stonden na het ijzersterke optreden van een dag eerder flink onder druk. ING sloot 4,9% in het rood op €6,77, terwijl Aegon 3,2% lager werd verhandeld op €3,61.
PostNL was ook in mineur en zag 2,2% van de koers verdampen op €3,71. KPN liet 2,3% liggen op €9,51 ondanks een opwaartse bijstelling van de winstverwachting voor het gehele jaar door de Belgische branchegenoot Belgacom.
RD Shell lag opnieuw zwak in de markt en leverde 1% in op €25,60. Beleggers leken de presentatie van de sterke kwartaalcijfers een dag eerder aan te grijpen om de stevige koersstijging sinds begin oktober deels te verzilveren. Diverse zakenbanken lieten zich positief uit over het kwartaalrapport van Shell.
Boskalis gaf 1,6% prijs op €26,43. Dat het fonds een concessie heeft verkregen voor het leveren van havensleepdiensten in het Belgische Zeebrugge, maakte weinig indruk.
Philips viel 1,5% terug naar €15,49. Moody's heeft na onderzoek besloten dat de A3-rating voor het elektronicaconcern te behouden. Dit kwam gisteren nabeurs naar buiten. De kredietbeoordelaar concludeerde dat Philips nog altijd over een goed gebalanceerde portfolio beschikt, en het bedrijf in staat is om een solide kasstroom te genereren. De huidige status kan wel onder druk komen staan als de winstgevendheid blijft afnemen, de juridische kosten oplopen tot meer dan een half miljard euro en/of als er geen oplossing wordt gevonden voor de tv-divisie.
Randstad gleed 0,2% weg naar €26,72. De Zwitserse bank UBS verlaagde het koersdoel voor de uitzender met €2 naar €38 In reactie op de kwartaalcijfers van afgelopen donderdag.
SBM Offshore klom 0,8% naar €16,42. Volgens het vaktijdschrijft Upstream zou de maritiem dienstverlenerer overwegen om een van zijn divisies geheel of gedeeltelijk te verkopen. Bierbrouwer Heineken dat eerder deze week met meevallende kwartaalcijfers naar buiten kwam, kreeg er 0,5% op €35,94. TNT Express, dat komende maandag de boeken open doet, was het meest gevraagd met een winst van 1,3% op €5,88.
De Midkap-index was ook overwegend roodgekleurd. CSM was uit de gratie met een koersdaling van 4,8%. Daarmee beleefde de leverancier van bakkerij-ingrediënten en melkzuurproducen wederom een zwakke dag.
De bedrijfsresultaten van USG People werden zeer negatief ontvangen. Het aandeel van de uitzender schoot 4,2% omlaag. De afzwakkende groei in de uitzendmarkt de afgelopen maanden en de verwachting dat die trend zal doorzetten, viel beleggers rauw op het dak. USG meldde dat de landenstructuur wordt vervangen door een merkenstructuur, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen het traditionele uitzendwerk en gespecialiseerde diensten. Volgens Rabobank kan dit een eerste stap zijn richting een opsplitsing van het bedrijf.
Aan de andere kant was ASMI wel in trek en pluste 2,3% op €21,80. De sterke daling van de orderportefeuille van de toeverancier aan de chipindustrie had lange tijd een negatieve impact op de koers, maar de koers veerde in de slotfase flink op. Unit4 dikte 1% aan op €20,43.
AScX-fonds Swedish Automobile beleefde een achtbaanrit en zag een forse winst omslaag naar een verlies van 20,5% op €0,62. Er is een intentie-akkoord over de verkoop van dochterbedrijf Saab aan de Chinese partijen Pang Da en Youngman, maar de moedermaatschappij verliest volgens topman Victor Muller flink op het afstoten van Saab.
Telegraaf Media Groep eindigde 0,4% lager. Michiel Boersma is de nieuwe voorzitter van de raad van commissarissen van dat onveranderd noteerde. Boersma volgt Alexander van Puijenbroek op, die vice-voorzitter wordt.
Ballast Nedam werd door beleggers 1,7% teruggezet. De markten waar het bouwbedrijf actief is worden nog steeds gekenmerkt door toenemende concurrentie en prijsdruk. Dat meldde de leiding van Balast Nedam tijdens de presentatie van een trading update.
Wessanen ging 1,9% vooruit. Na de publicatie van de kwartaalcijfers een dag eerder maakte het aandeel van het voedingsbedrijf nog een schuiver.
Slaapkamerspecialist BeterBed kreeg met een winstwaarschuwing voor het vierde kwartaal de handen niet op elkaar, en zakte 2,8%
Telegraaf 28-10-11