commentaar door Jan van Benthem
De Trojaanse paarden hebben weer toegeslagen in de Veiligheidsraad. Met twee veto's van Rusland en China staat de VN met lege handen tegenover de Zimbabwaanse dictator Mugabe. Dat terwijl op de top van de G8, een week geleden, Rusland zich in een gezamenlijke verklaring had uitgesproken voor verdere stappen, inclusief financiële en andere maatregelen tegen leden van het regime. Maar Rusland heeft zich in de dagen na de G8 kennelijk bedacht en China overgehaald, ook tegen te stemmen. Daarmee onderstreepten deze landen hun positie in de Veiligheidsraad, waar ze worden gezien als belangrijke obstakels voor effectief optreden van de VN.
Dat geldt ook voor de kwestie Darfur. Gisteren heeft het Internationaal Strafhof de Sudanese president Bashir aangeklaagd wegens oorlogsmisdaden in Darfur. Dat China daar bij betrokken is kwam gisteravond naar voren in een documentaire van de BBC. China blijkt ondanks het wapenembargo trucks aan het Sudanese leger te hebben geleverd en traint naar alle waarschijnlijkheid Sudanese piloten voor het vliegen van door China geleverde staaljagers.
China schaamt zich totaal niet voor de goede betrekkingen met het schurkenregime. In de Chinese staatskranten stonden recent waarderende artikelen over 'de niet aflatende inspanningen' van Sudan om vrede in Darfur te brengen. De Sudanese vicepresident Taha werd met alle égards inclusief erewacht in Peking ontvangen. Zo geven Rusland en China een signaal dat het belang van hele bevolkingsgroepen hen koud laat als het verdedigen daarvan de eigen belangen zou kunnen schaden.
Het was de bedoeling van de VS en Engeland dit duidelijk te maken door het in de zaak Zimbabwe tot een stemming en daarmee tot twee veto's te laten komen. Degenen die optreden van de Veiligheidsraad in de weg stonden, moeten deze verantwoordelijkheid ook dragen, is de boodschap. Maar dat deert Moskou en Peking niet echt, zoals het hen ook niet deerde toen Birma op de agenda stond.
De verdediging van Rusland is dat de VN zich niet moet bemoeien met interne aangelegenheden in een land. Met andere woorden, een regering kan groepen binnen de eigen bevolking opjagen, doden, of laten verhongeren zoals in Darfur gebeurt of de democratie tot een aanfluiting maken en het land een economische afgrond in leiden, als in Zimbabwe. Het beginsel van verantwoordelijkheid tot beschermen, dat drie jaar geleden unaniem door de VN is aangenomen, is daarmee een holle frase.
Dit valt alleen te doorbreken als de democratische landen nauw samenwerken om de beginselen van rechtvaardigheid en democratie te verdedigen. Dat betekent wellicht het schaden van de eigen economische belangen, maar het alternatief is machteloos toekijken als de Trojaanse paarden, zoals China en Rusland wel worden genoemd, opnieuw de Veiligheidsraad van binnenuit tot een aanfluiting maken.
Ned.Dagblad 15-07-08
| Talenassortiment |
|